Եվա Գասպարյան

Դագանակը

Դասամիջոցին օրիորդ Մեղրանուշը անհամբեր ուղղվեց դեպի տնօրենի սենյակ։
Ոգևորված էր, որովհետև հանդիպել էր մի հրաշք աղջկա և որի մասին պետք է խոսեր տնօրենի հետ։ Չնայած, որ նրանից վախենում էր, բայց այս դեպքը եզակի էր։
Տիկին Դագանակը զորեղ կին էր։ Ժամանակին հայտնի մարմնամարզիկ էր։
Նրա տեսքը ահավոր էր։ Միշտ դարչնագույն տարօրինակ հագուստ էր հագնում։ Կարծես որսորդ լիներ, ո՛չ թե դպրոցի տնօրեն։
Երբ օրոիորդը ներս մտավ, տիկին Դագանակին տեսավ նստած խոժոռ դեմքով։ Տիկինը հարցրեց ի՞նչ է պատահել։ Օրիորդ Մեղրանուշը ասաց, որ մի աղջիկ կա՝ Մաթիլդա Որդնտակը։ Տիկին Դագանակը ասաց, որ գիտի նրա հորը, որը շատ լավ մարդ է և նրանից դեռ երեկ մեքենա է գնել, և շատ գոհ է։ Պարոն Որդնտակը ինչ զգուշացրեց, որ իր աղջիկը շատ չար է, կրակ ու պատիժ է և պետք է զգույշ լինենք։ Օրիորդ Մեղրանուշը, զարմացավ և ասաց, որ հակառակը, նա շատ խելացի է։ Դպրոցում միջադեպ է գրանցվել և հաստատ նրա մատը խառն է։ Աղջիկները տղաներից ավելի չար են։ Օրիորդ Մեղրանուշը փորձում էր պաշտպանել աղջկան, բայց ոչ մի կերպ չէր ստացվում։ Նույնիսկ դասարանում տեղի ունեցածը, չհամոզեց նրան։ Տիկին Դագանակը ասաց, որ հայրը ավելի լավ գիտի իր աղջկան քան մենք։ Օրիորդ Մեղրանուշը, այս աժդահա, հաստավիզ հսկայի առջև կանգնած չգիտեր ինչ աներ։ Նա հասկացավ, որ անիմաստ է վիճել նրա հետ և դուրս եկավ սենյակից։ Ուսուցչուհին մտածեց, որ սա այսպես թողնել չի կարելի և պետք է այս երեխայի համար մի բան մտածել։

323․ Նախադասություններրի գլխավոր անդամներն ընդգծիր, մյուս անդամներն ինչպե՞ս կանվանես։

Ամենահին բառարանը հնագիտական պեղումների ժամանակ Սիրիայում է հայտնաբերվել:
Աշխարհի ամենալայն ծառուղին և ամենաերկար փողոցը Բուենոս Այրեսում են:
Մեր մոլորակի վրա հանդիպող ամենից հազվադեպ հիվանդությունը ծիծաղի հիվանդություն է կոչվում: Հիվանդացածներից ոչ մեկը չի փրկվել:
Ամենից թանկ գիրքը 1455 թ. Գուտեմբերգն է տպագրել։ Այդ գրքի մեկ օրինակի համար 1926 թ. Մի մարդ երեսունհինգ հազար դոլար է վճարել:

325․ Գրիր գլխովոր անդամները․ գործողություն կատարողին նշիր դեղին, իսկ նրա կատարած գործողությունը՝ կապույտ։

Այս դեպքը Հարավային Անգլիայում է պատահել: Մի ծեր հոգևորականի աղքատիկ տանը առնետ է հայտնվում: Առնետն այնքան է ելումուտ անում, որ տանտերը սովորում է նրան. վերջը երկուսն ընկերանում են: Մի գիշեր ծեր հոգևորականը վեր է թռչում խորունկ քնից. առնետը կծել էր նրա այտը: Սկզբում մարդը զայրանում է դավաճան կենդանու վրա, բայց հետո տեսնում է վառվող վարագույրները, հասկանում, որ իր փայտե տնակը հրդեհ է ընկել:

Տունն էլ ամբողջությամբ կայրվեր, եթե բարեկամ առնետը չլիներ ու այտը չկծեր:

327. Նախադասությունից հանի՛ր ընդգծված ենթական: Բացատրի՛ր, թե նրա հետ ինչո՞ւ են ուրիշ բառեր էլ դուրս գալիս:

            Բոլոր անհայտ երկրները վաղո՜ւց արդեն հայտնագործվել են:
            Քարտեզի վրա չնշված կղզի չկա:
            Կղզում թաքցրած իրերը շատ թանկ են գնահատվում:
            Ծովահենների թաքցրածը գտնելու տենչը շատերին է վառել:
            Խիտ աճած թփուտները ձիու ճամփան փակում էին:
            Աշխարհի բոլոր խորհր դավոր գաղտնիքները շարադրված են մի գրքում:

329. Նախադասությունն ընդարձակիր՝ ինչպիսի՞ կամ ո՞ր հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Օրինակ՝
Կինը հարցրեց: – Երիտասարդ կինը հարցրեց:

                                Լայնեզր գլխարկով կինը հարցրեց:

            Շունը մտավ:
            Սիրտը քար է:
            Հայրն ընկեր է:
            Երկիրը պտտվում է:

330. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ավելացնելով ո՞ւր, դեպի ո՞ւր, որտե՞ղ, որտեղի՞ց, որտեղո՞վ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ:

          Օրինակ՝
Օրվա հերոսը գալիս էր: – Օրվա հերոսը մեզ մոտ էր գալիս: Օրվա հերոսը դեպի տուն էր գալիս: Փողոցով օրվա հերոսն էր գալիս: Դիմացից օրվա հերոսն էր գալիս:

            Մի ոհմակ է երևում:
            Ի՜նչ հանգիստ ես կանգնած:
            Թռչունների մի երամ անցավ:
            Երամը թռավ, հեռացավ:
            Նախորդ օրը կարգուկանոն էր հաստատել:
            Հաջորդ օրը բոլորս գնալու էինք:
            Այդ փոքրիկին կարելի է տեղավորել:

331. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ավելացնելով ո՞ւմ կամ ի՞նչը հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ:

            Մարդն ամբողջ կյանքում սիրում է:
            Առավոտյան անտառում որսորդները գտել են:
            Հեռուներից վերադարձած մարդը կարոտով գրկեց:
            Հանկարծ իր կողքին տեսավ:

332. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ո՞ւմ կամ ինչի՞ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Մարգերը ջրվեցին:
            Քույրը երաժիշտ է:
            Նկարն անհետացել էր:
            Մոխիրը տաք է:

333. Նախադասությունն րնդարձակի՛ր՝ ե՞րբ, երբվանի՞ց, որքա՞ն ժամանակ, մինչև ե՞րբ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Մի տարօրինակ ճռռոց եմ լսում:
            Իմ կարծիքն ասել եմ:
            Գնաց, գնաց, հասավ մի քաղաքի:
            Ծաղրածուն գլուխ տվեց ու հեռացավ:
            Նավաստին բաց ծով էր դուրս եկել:
            Ծովն արդեն փոթորկել էր:
            Թռչունները չվելու էին:

.Прочитайте. Выделенные слова выпишите, поставьте вопросы к словам.

По полянке течёт шумный ручеёк. В траве скрипят кузнечики. Здесь много пёстрых цветов. На цветах работают пчёлы. Густо разрослась дикая смородина. В смородине стоит кудрявая берёза. А на берёзе свила гнездо птичка.

Хорошо летом! Холодной зимой мы часто вспоминаем о лете.

По полянке – по чему ?
В траве – где ?
Пёстрых – каких ?
На цветах – на чём ?
Берёза – что ?
На берёзе – на чём ?

2.Впишите окончания.

Старик-охотник жил в лесной избушке.

Птичка сидела на моей ладошке  и не улетала.

Девочки плескались в речке.

В воздухе стоит тишина.

Старик жил на озере уже много лет.

Белка выскочила из клетки и в два прыжка очутилась на дереве.

У большого камня грелась на солнышке ящерица.

3.Из слов каждой строчки составьте и запишите предложения.

Ёжик, в, жил, у, доме, нас;
Ёжик жил у нас в доме.

его, прозвали, Пушок, Мы;
Мы прозвали его Пушок.

гулять, в, летом, Я, сад, Пушка, брал;
Я летом Пушка брал гулять в сад.

по, бегал, Он, дорожке;
Он бегал по дорожке.

лягушек, ловил, Он, жуков, и;
Он ловил лягушек и жуков.

Мы, молоком, Пушка, кормили;
Мы кормили Пушка молоком.

всю, прожил, у, зиму, нас, Он.
Он прожил у нас всю зиму.

1. Прочитайте. Напишите полные ответы на вопросы.

Был яркий солнечный день. Мальчики пошли на ближний луг. Там они нарвали маме красивый букет цветов. В нём были белые ромашки, красный мак, желтый василёк и голубой колокольчик.

Мальчики принесли душистый букет домой и поставили его в большой кувшин.

1. Какой был день?
   Был яркий солнечный день.
2. Куда пошли мальчики?
   Мальчики пошли на ближний луг.
3. Что они нарвали?
   Там они нарвали маме красивый букет цветов.
4. Какие были цветы в букете?
   В нём были белые ромашки, красный мак, желтый василёк и голубой колокольчик.
5. Куда мальчики принеси букет?
   Мальчики принесли душистый букет домой и поставили его в большой кувшин.

К данным словам подберите существительные и запишите.

Фруктовый сад.

Тенистый лес.

Яблоневый сад.

Старый магнитафон.

Высокое здание.

Народная песня.

Голубое небо.

Весёлая музыка.

Звёздное небо.

Звонкая мелодия.

Ночное небо.

Эстрадная певица.