Գործնական աշխատանք

27. Դարձվածքների իմաստն արտահայտել մեկ բառով:

Ա. Լուն ուղտ դարձնել – մեծացնել։

Բ. Շունչ տալ- կենդանացնել։

Գ. Սիրտ անել-խիզախել։

Դ. Լույս սփռել- լուսավորել։

28. Տրված դարձվածքներով նախադասություններ կազմի՛ր:
Աչքերով ուտել, խելքը ուտել, լույս աշխարհ գալ, գիշերը ցերեկ անել, գլխի ընկնել, ծակուծուկ մտնել:
Նարեկը այնպես էր նայում Ալիսային կարծես ուտում էր նրան աչքերով։
Աշոտը իր հարցերով ուտում էր իմ խելքը։
Այսօր լույս աշխարհ եկավ իմ քույրիկը։
Այսօր ես գիշերը ցերեկ դարձրեցի։
Ես գլխի ընկա թե ինչպես լուծել մաթեմատիկայի խնդիրը։
Այսօր թաքնվոցի խաղալուց ես ծակուծակ մտա։

29. Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր` դրանք գործածելով

ա) ուղիղ իմաստով,
Իմ ընկերը ինձ հեռվից ձեռքով արեց։
Ուժեղ քամուց իմ աչքը փոշի մտավ։
Ես ձեռք մեկնեցի հատակին ընկած ընկերուհուս։
Իմ շունը վախից մտավ սեղանի տակ։
բ) որպես դարձվածք:
Անին ամբողջ օրը փորձում էր մտնել ուսուցչի աչքը։
Մարդկանց պետք է միշտ ձեռք մեկնել։
Ես ամեն կերպ փորձում էի չմտնել այդ հոգսի տակ։
Ձեռքով անել, աչքը մտնել, ձեռք մեկնել, (ինչ-որ բանի) տակ մտնել:

30.Ընդգծված բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառերով:

Մեր ժամանակի ամենից կարևոր  խնդիրներից մեկն այն  է, որ երկրի գնդի վրա զգալի ձևով պակասել է մաքուր ջրի քանակը` նրա պաշարների ոչ խնայողաբար  օգտագործման և ջրի ամբարների ու գետնի տակի ջրերի առանց ընդհատվելու աղտով լցվելու հետևանքով:
Միևնույն ժամանակ ջրի ոչ լուծելի խնդիր է առաջ գալիս այն պատճառով, որ փոխվում Է ջրի մեջ հանքային աղերի և մանրագույն (միկրո) տարրերի պարունակությունը: Սրտի և անոթների համակարգը հիվանդ է դառնում առանց ջրում լուծված անհրաժեշտ աղերի: Ջրի փոփոխությունը բացասաբար է անդրադառնում նաև երկրի բույսերի աշխարհի ու կենդանիների վրա:

Մեր ժամանակի — մերօրյա։

 Ոչ խնայողաբար — անխնայողաբար։

Առանց ընդհատվելու — անընդհատ։

Ջրի ամբարների — պաշարներ։

Ոչ լուծելի — անլուծելի։

Սրտի և անոթներ — սրտանոթների։

Հիվանդ է դառնում — հիվանդանաում է։

Քիմիական նյութերի ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա

Պատասխանել հարցերին

1. Հողի ու ջրի, թռչունների ու ձկների, վայրի գազանների պահպանման համար ի՞նչ միջոցներ են ձեռնարկվում։

Մարդը ստեղծում է անտառներ, կանաչ պուրակներ և արգելոցներ։

2․ Որո՞նք են թթվային անձրեւների առաջացման պատճառները, եւ ի՞նչ հե­ տեւանքներ կարող են դրանք ունենալ։

Օքսիդները խառնվելով ջրին առաջացնում են թթուներ ՝ ծծմբական թթու, ազոտական թթու և այլն։Այդ թթուները երկնքեց եկող անձրևի հետ խառնվում են և առաջանում են թթվային անձրևներ, որոնք թափվում են երկրագնդի մակերևույթի վրա։Թթվային անձրևները շատ վտանգավոր են շրջակա միջավայրի համար։Դրանք կարող են քայքայել հողը, շինությունները, հուշարձանները։

3․ Ինչո՞ւ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը։

Այն չի կարելի այրել, քանի որ աղբի այրումից առաջանում են թունավոր նյութեր։

Գործնական աշխատանք

24.Տրված արմատներով բաղադրյալ (բարդ և ածանցավոր) բառեր կազմի՛ր` դրանք դնելով նոր բառերի սկզբում, մեջտեղում և վերջում:

Ուղի, ուղիղ, աղտ, ախտ, ուղտ, ախտ, թիռ, թրջ(ել):

Ուղի-անցուղի, ուղիղ-ուղղահայաց, աղտ-աղտոտել, ախտ-կարմրախտ, ուղտ-ուղտապահ, ուխտ-ընձուխտ, թիռ-ինքնաթիռ, թրջ(ել) – թրջոց: 

25. Յուրաքանչյուր շարքից առանձնացնել հոմանիշ բառերի 6 զույգ:

 Ա. Ընչաքաղց, զգաստ, լիովին, գթալ, ժրաջան, ամբոխ, զգոն, բազմություն, ամբողջապես, անկշտում, ջանասեր, կարեկցել:

Բ.Լուրթ, համամիտ, տոկուն, հաղթանդամ, ստահակ, ալևոր, մեծամարմին, խարդախ, կայուն, կապտագույն, համակարծիք, զառամյալ:

Գ) զեփյուռ, ճգնել, պերճ, ձանձրալի, ճիրան, մեծանուն, մագիլ, տաղտկալի, սյուք, շքեղ, ջանալ, անվանի:

Ընչաքաղց-անկշտում
զգաստ-զգոն
գթալ-կարեկցել
ժրաջան-ջանասեր
ամբոխ-բազմություն,
ամբողջապես-լիովին

Լուրթ-կապտագույն
համամիտ-համակարծիք
տոկուն-կայուն
հաղթանդամ-մեծամարմին
ստահակ-խարդախ,
ալևոր-զառամյալ:

Զեփյուռ-սյուք
ճգնել-ջանալ,
պերճ-շքեղ
ձանձրալի-տաղտկալի
ճիրան-մագիլ
մեծանուն-անվանի

26. Բաց թողնված տեղերում գրել տրված բառերը:

Եղյամն էր սնկի գլուխն արծաթում,

Մրսում էր կարծես վայրի նշենի։

Հանգստանում էր հողմը բացատի`

Ականջն ամպրոպի ազդանշանին:

(նշենի, ամպրոպ, բացատ, սունկ,)   

Երգի հրապույրը

1)Պատմվածքից դուրս գրի՛ր փոխաբերություններ:
1)Այնտեղ աղբյուրներ կային, պայծառ ու կարկաչուն աղբյուրներ՝ մանուկների պես, որ թռչկոտում էին քարից քար՝ ծաղիկները համբուրելով:
2)Նա մենակ էր, ինչպես մի թռչուն՝ ամայի ժայռերի մեջ:
3)Եվ նա մեծացավ բոլորի աչքի առջև՝ անտես ու անհայտ:
4)Բայց, բոլոր մարդկանցից ծածուկ, իր մատներով շոշափում էր ու զննում մարդկանց սրտերը և տեսնում էր, որ քարից էին այդ սրտերը՝ քար ու ապառաժից
5)Այդ օրվանից աշխարհ եկավ Երգը, ու Երգի միջոցով հալվեցին քար սրտերը, և այդ օրվանից սերը վշտի հետ անբաժան բույն դրեց մարդկանց սրտերի մեջ …

2)Ինչպե՞ս ես հասկանում հետևյալ միտքը.   «…և այդ օրվանից սերը վշտի հետ անբաժան բույն դրեց մարդկանց սրտերի մեջ …»:
Ես հասկանում եմ, որ սիրո հետ հավասար քայլում է նաև վիշտ։

3)Երբևէ հանդիպե՞լ ես մարդկանց,  ովքեր անտարբեր են իրենց շրջապատում կատարվող երևույթների նկատմամբ:
Այո հանդիպել եմ։ Այդպիսի մարդկանց ես փորձում եմ ուղղել։

Երգի հրապույրը. Ավետիք Իսահակյան

2.Պատկերոցրո՛ւ՝ հանդիպել ես տղային: Մարդկանց անտարբերության վերաբերյալ ի՞նչ խորհուրդ կտաս նրան:
Ես կարծում եմ, որ նա պետք է շարունակի երգել և շրջի աշխարհով և այդպես փորձի մարդկանց դարձնել ավելի բարի և ուշադիր շրջապատի նկատմամբ։
 4.«Քարսիրտ» աշխարհի մարդկանց սրտերը  «փափկեցնելու » համար դու ի՞նչ քայլեր ես ձեռնարկում:
Ես իմ վարքով, բարի արարքներով և մարդկանց օգնելով փորձում եմ փափկացնել նրանց սրտերը։։
6.Պատմվածքից դուրս գրի՛ր կազմությամբ բարդ և ածանցավոր բառեր, օրինակ` բարդ-մարդ+ա+շատ, ծով+ափ ածանցավոր-լավ+ությունան+տուն
Ածանցավոր – հազար + ավոր, քնքուշ + ություն, լավ + ություն, ան + բաժան, ան + գթություն։
Բարդ – քար + սիրտ, ծով + ափ, հոգ + ե + գրավ, ան + տեր + ունչ, չար + քաշ։

Компромисс

КОМПРОМИСС


Компромисс часто вызывает споры. Не все правильно понимают, что
это такое. Иногда компромисс считают слабостью характера. В наше время
главными героями фильмов часто становятся сильные люди, которые
берут, что хотят, и не идут на компромиссы. Сильный должен диктовать
свою волю, а умение идти на компромисс – это для слабых. Такие взгляды
приводят к проблемам в семьях, к трудностям на работе и становятся
причиной многих опасных ситуаций в реальной жизни.
Умение идти на компромиссы – это не слабость, не отступление перед
трудностями. Это совместный поиск возможного решения. На компромисс
всегда идут две стороны.
По материалам интернета

3. Как надо решать спорные вопросы с людьми? Вспомните рассказы,
которые вы проходили на уроках по этой теме. Как вы думаете, всегда
ли нужно идти на компромисс?

Решение спорных вопросов требует умения слушать и понимать точку зрения другого человека. Нужно слушать, искать общие интересы и поддерживать уважение.

4. Напишите небольшое сочинение (5-6 предложений) на тему: Жить
среди людей трудно, но жить без людей просто невозможно.

Жить среди людей действительно трудно: часто возникает недопонимание, конфликты и разные взгляды на жизнь. Каждый из нас уникален, и это разнообразие порой приводит к сложностям в общении. Однако жить без людей невозможно, ведь именно в общении и взаимодействии мы находим поддержку, любовь и понимание. Люди вдохновляют друг друга, создают культуру и развивают идеи. Без общества мы лишаемся возможности делиться опытом и эмоциями, что делает жизнь пустой и однообразной. Таким образом, несмотря на трудности, именно в обществе мы обретаем смысл и радость существования.

5. Что нового вы узнали на уроках по этой теме? Чему научились?
Какие рассказы по пройденной теме вам запомнились, какие
понравились больше всего? Почему? Легко ли жить среди людей?
Говорят, что вести себя с другими людьми надо так, как вы бы хотели,
чтобы они вели себя с вами. Согласны ли вы с этими словами? Что
значит уметь идти друг другу навстречу?

На уроках по теме общения и взаимодействия с людьми я узнала много интересного о том, как строятся отношения, какие существуют психологические аспекты общения и как важно уважать друг друга.

Запомнились рассказы о различных ситуациях из жизни, где герои находили общий язык, преодолевая разногласия. Это показало, насколько важно умение слушать и понимать другого человека.

Жить среди людей порой сложно, так как каждый из нас уникален и имеет свои взгляды. Но именно это и делает общение интересным. Согласен с мыслью, что нужно вести себя с другими так, как ты хотел бы, чтобы вели себя с тобой. Это основа взаимного уважения и доверия.

Уметь идти друг другу навстречу значит быть готовым к компромиссам, учитывать чувства и потребности других.

2 УРОК

  1. Проверка сочинений ( 4 задание предыдущего урока).
  2. Чтение текста «Обыкновенный человек» .

3. Давайте выполним следующие упражнения.

1. Ответьте, сколько? Запишите ответ:

(1)Один чайник, (1)Одно море, (1)Один стул, (1)Одна сестра, (1)Одна лампа, (1)Один журнал, (1)Одно кресло, (1)Одно фото, (1) Одна (школа), (1)Один врач, (1)Одна

мама, (1)Один папа, (1)Одна (бабушка), (1)Одиндедушка

2. Вставьте вместо точек союзы и или а:

Это школа, а это университет.

Это ученик, а это студент.

Это врач, и это врач.

Это класс, и это класс.

Это парк, а это сад.

Это журнал, а книга.

3. Напишите ваше имя и фамилию. Напишите, кто вы.

Модель:

Антон Петров.   Я ученик.
Ирина Петрова. Я ученица
 Ева Албертовна. Я ученица.              

                              

4.Пишите в карточках слова:

Люди Мама,………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 
Животные Собака,…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  
Предметы Стул,……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

5. Говорит и пишите:

Это почта. Что это?Это учитель. Кто это?

1) Это метро. Что это?           6) Это президент. Кто это?

2) Это ваза. Что это?              7) Это бизнесмен. Кто это?

3) Это цирк. Что это?             8) Это щенок. Кто это?

4) Это метро. Что это ?           9) Это дети. Кто это?

5) Это стадион. Что это?       10) Это бабушка. Кто это?


6. Отметьте правильный вариант:

….. банк. 1) один                
2) одна                3) одно
….окно.  1) одна              
 2) один               3) одно
….море.   1) одна               
 2) один                3) одно
….ресторан.  1) одно                       
2) одна                       3) один
….. чашка. 1) один                  
2) одна                 3) одно
….пальто.  1) одна                   
2) один                   3) одно
….журнал.  1) одна                
2) один                3) одно
….аудитория.  1) одно                        
2) одна                        3) один

    7. Отметьте правильный вариант:

….. университет. 1) мой                            2) моя                           3) моё….собака.  1) моё                  
2) моя                 3) мой
….море.   1) чей                
2) чья                3) чьё
….станция.  1) твой                       
2) твоя                       3) твоё
….. виза. 1) наш                 
2) наша                 3) наше
….компьютер.  1) ваше                         
2) ваша                        3) ваш
….радио.  1) ваш                
2) ваше                3) ваша
….город.  1) наш                
 2) наша                  3) наше
….щенок.  1) ваш                
2) ваше                3) ваша
….кухня.  1) наш                 
2) наша                  3) наше
….. компьютер. 1) мой                           
 2) моя                           3) моё
….кошка.  1) моё                  
2) моя                 3) мой
….партнёр.   1) чей                
2) чья                3) чьё
….сестра.  1) твой                      
 2) твоя                       3) твоё
….. адрес. 1) наш                 
2) наша                 3) наше
….яблоко.  1) ваше                         
2) ваша                        3) ваш
….окно.  1) ваш                
2) ваше                3) ваша
….район.  1) наш                
 2) наша                  3) наше
….факс.  1) ваш                
2) ваше                3) ваша
…..аудитория  1) наш                 
2) наша                  3) наше

8. Пишите, чей, чья, чье? Работайте по модели:

Библиотека (я)  – моя.Сад (ты) – твой

Комната (мы) наша; метро (вы) ваше; яйцо (она) её;

библиотека (вы) ваша.; факс (ты) твой; адрес (он) его; окно (я) моё; пальто (она)её; бабушка (мы) наша ; улица (я) моя; дедушка (ты) твой; президент (мы) наш; телефон (она)её; профессор (вы) ваш; врач (он) его; музей (мы) наш

9. Вставьте вместо точек местоимения:

мой, моя, моё

Это мой дом. Это моя сестра. Это моё окно.

Это мой брат. Это мой класс. Это моё фото.

Это моё яблоко. Это мой шкаф. Это моя школа.

Это моя мама. Это мой город. Это мой журнал.

твой, твоя, твоё

Это твоё пальто. Это твоя собака. Это твой этаж.

Это твоя сумка. Это твой дедушка. Это твой сад.

Это твоя комната. Это твоя бабушка. Это твоя семья.

Это твой подъезд. Это твоя карта. Это твоя кошка.

наш, наша, наше

Это наша страна. Это наше море. Это наша книга.

Это наш город. Это наш парк. Это наш журнал.

Это наша Грузия. Это наше окно. Это наше окно.

ваш, ваша, ваше

Это ваша школа. Это ваш брат. Это ваш щенок.

Это ваш класс. Это ваш подъезд. Это ваш врач.

Это ваше пальто. Это ваша сестра. Это ваша рыба.

Գործնական աշխատանք

19. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ։ Մեռյալ ծովի ջուրն այնքան աղի է, որ այնտեղ ոչ մի կենդանի էակ չի կարող ապրել: Արևմտյան Ասիայի տոթակեզ անանձրև կլիմայի պատճառով անչափ շատ ջուր է գոլորշիանում ծովի մակերևույթից, իսկ լուծված աղերը մնում են ծովում ու մեծացնում ջրի աղիությունը: Ծովում խորանալուն զուգընթաց` աղիությունը աճում է: Աղերը Մեռյալ ծովի քառորդ մասն են կազմում, նրա մեջ աղերի ընդհանուր քանակը քառասուն միլիոն տոննա է:

20. Օգտվելով տրված բառերից` բացատրի´ր, թե ընդգծված բառերը նախադասություններից յուրաքանչյուրում ի՛նչ իմաստով են գործածված:

1.Եփվել, բորբոքվել:
 Ջուրը թեյնիկում վաղուց արդեն եռում էր – եփվել, բայց նա չէր նկատում: Բարկությունից արյունը եռում էր – բորբոքվել, երակներում, սիրտը տակն ու վրա էր      լինում:

2.Ուղեկցել, ընկերություն անել, միանալ:

Ընկերացել է – ընկերություն անել, դիմացի շենքում ապրող մի տղայի հետ: Ընկերացան – միանալ, որ միասին անեն իրենց ուժերից վեր այղ գործը: Մինչև քաղաք ընկերանամ – ուղեկցել, քեզ, որ մենակ չգնաս:

3.Կռել, թակել, գանահարել, քննել:

Ավազակներն այնպես էին ծեծել – գանահարել խեղճին, որ ձին թողել ու փախել էր: Այնպես համառորեն է ծեծում – թակել դուռը, կարծես վստահ է, որ տանը մարդ   կա:
Երկաթը տաք-տաք են ծեծում – կռել:
Այդ հարցն այնքան ծեծեցին – քննել, որ ոչ մեկին այլևս չի հետաքրքրում:

4.Ավարտել, վերջը տալ (ուտել):

Գործը վերջացնելուց – ավարտել հետո, երկար ժամանակ դրան այլևս չէր անդրադառնում:
Մեկն իր բաժին միրգն արագ վերջացրել էր – վերջը տալ ու դունչը մեկնել վանդակի շուրջը խմբված երեխաներին, որ էլի տան:

21. Տրված գոյականներից նորերը կազմի՛ր` ուհի, ստան, ոց, ություն ածանցներով:

Հայ, դպիր, այգի, հնոց, բույր, ծառ, բժիշկ, պարսիկ:
Հայ – հայուհի, Հայաստան, հայոց, հայություն։
Դպիր – դպրոց, դպրուհի, դպրություն։
Այգի – այգեստան։
Հնոց – հնություն։
Բույր – բուրաստան։
Ծառ – ծառաստան։
Բժիշկ – բժշկուհի, բժշկություն։
Պարսիկ – պարսկուհի, Պարսկաստան։

22. Տրված բայերից  ածանցավոր գոյականներ կազմի՛ր և ածանցներն ընդգծի՛ր:

Նկարել, գրել, զարթնել, թափել, ուսուցանել, քերել, վարել, հաճախել, բախել, հնչել, վազել։

Նկարել – նկարչություն։
Գրել – գրություն։
Զարթնել – զարթուցիչ։
Թափել – թափոն։
Ուսուցանել – ուսուցիչ։
Քերել – քերիչ։
Վարել – վարորդ։
Հաճախել – հաճախորդ։
Բախել – բախոց։
Հնչել – հնչոց։
Վազել – վազք։